Ondernemingen kunnen hun belastbare winst verminderen via een verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen. Voor dergelijke investeringen in aanslagjaar 2017 en 2018 bedraagt de verhoogde aftrek 13,5 %. Wees op tijd en vraag uw attest binnen de 3 maanden aan.

Investeringsaftrek. Een onderneming die bij oprichting of uitbreiding een investering uitvoert, kan onder bepaalde voorwaarden een investeringsaftrek bekomen.

De investeringsaftrek wordt gedefinieerd als een vrijstelling van de winst en baten van de onderneming. Deze zijn gelijk aan een percentage van de aanschaffings- of beleggingswaarde van de materiële en immateriële vaste activa. De activa dienen in nieuwe staat verkregen of tot stand gebracht te zijn. Bovendien moeten zij gebruikt worden voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid van de belastingplichtige [1].

Basisaftrek. Het bedrag van het basispercentage is gekoppeld aan de evolutie van de indexcijfers van de consumptieprijzen, met een minimum van 3,5 % en een maximum van 10,5 %. Voor de investeringen gedaan tijdens 2016 was een basispercentage van 3,5 % van toepassing.

Verhoogde investeringsaftrek. De basisaftrek wordt verhoogd met 10 % voor onder andere vaste activa die dienen voor een rationeel energieverbruik, voor de verbetering van de industriële processen uit energetische overwegingen en, in het bijzonder, voor de terugwinning van energie in de industrie [2].

Begunstigden. De fiscale investeringsaftrek is van toepassing voor:

• belastingplichtigen onderworpen aan de personenbelasting: natuurlijke personen die winsten ontvangen uit een industriële, commerciële of landbouwactiviteit;
• belastingplichtigen onderworpen aan de vennootschapsbelasting of aan de belasting der niet-verblijfhouders;
• beoefenaars van een vrij beroep, ambt, post of andere winstgevende bezigheid.

Welke investeringen? De investeringen die in aanmerking komen voor de verhoogde investeringsaftrek moeten gericht zijn op een rationeler gebruik van energie in de industrie. In het bijzonder gericht op de verbetering van industriële processen louter uit energetische overwegingen.

Daarenboven dienen de investeringen ondergebracht te worden onder een bepaalde categorie [3]. De categorieën zijn verdeeld in zes groepen die het hoofddoel aangeven dat wordt nagestreefd. De groepen zijn:

• groep 1: beperking van energieverlies;
• groep 2: terugwinnen van energie;
• groep 3: verbetering van het energetisch rendement;
• groep 4: energetische valorisatie van biomassa en afvalstoffen;
• groep 5: gebruik van hernieuwbare energieën;
• groep 6: vervoer via spoor- of waterweg.

Onder elke categorie staat een limitatieve opsomming van de diverse investeringen en de middelen die mogen aangewend worden om het doel te bereiken.

Uitsluitingen binnen de investeringsaftrek. De fiscale investeringsaftrek is niet van toepassing op:

• vaste activa die niet uitsluitend voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid worden gebruikt;
• vaste activa die zijn verkregen of tot stand gebracht met het doel het recht van gebruik ervan bij leasingcontract of bij overeenkomst van erfpacht of opstal, of enig gelijkaardig onroerend recht aan een derde over te dragen;
• vaste activa indien het recht van gebruik ervan anders dan op bovenvermelde wijze is overgedragen aan een andere belastingplichtige. Een uitzondering hierop komt voor wanneer de overdracht gebeurt aan een natuurlijke persoon of aan een vennootschap die zelf aan de voorwaarden, criteria en grenzen voor de toepassing van de investeringsaftrek tegen eenzelfde of een hoger percentage voldoet;
• vaste activa die niet kunnen worden afgeschreven (bv. terreinen) en vaste activa waarvan de afschrijving over minder dan drie belastbare tijdperken is gespreid;
• personenauto’s en auto’s voor dubbel gebruik;
• bij de aankoopprijs samenhangende kosten en onrechtstreekse productiekosten wanneer die kosten niet samen met de vaste activa waarop zij betrekking hebben worden afgeschreven.

Aanvraagprocedure. Om de verhoogde aftrek voor energiebesparende investeringen te bekomen, moet een attest worden voorgelegd. Dit attest wordt afgeleverd door de Gewestelijke overheid waar de investering gebeurt [4].

Binnen de 3 maanden. Het attest dient door de belastingplichtige te worden aangevraagd, op straffe van verval binnen de drie maanden na de laatste dag van het belastbaar tijdperk waarin de vaste activa zijn aangeschaft of tot stand gebracht [5].Bijgevolg kunnen investeringen waarvoor het attest laattijdig werd aangevraagd niet genieten van de verhoogde investeringsaftrek. Zo bevestigde ook het Hof van Cassatie in haar arrest van 14 oktober 2016 [6].

Wanneer de investering verschillende belastbare tijdperken dekt, wordt het laatste belastbaar tijdperk beschouwd als dat van de aanschaffing of verwezenlijking voor de berekening van de termijn van drie maanden.

Het is wel raadzaam om elk jaar een dossier in te dienen voor de facturen van het afgelopen boekjaar. In de vervolgjaren kan er dan verwezen worden naar het eerst ingediende dossier.

Indien het belastbaar tijdperk geen of onvoldoende winst of baten oplevert om de investeringsaftrek te kunnen verrichten, mag de niet verleende vrijstelling worden overgedragen naar de volgende belastbare tijdperken.

Voor investeringen in Vlaanderen dienen de attesten via een webapplicatie online te worden aangevraagd. De bevoegde instantie is het Vlaamse Energieagentschap van de Vlaamse Overheid [7].

Verschillende categorieën. Wanneer de belastingplichtige meerdere investeringen heeft uitgevoerd die onder verschillende categorieën vallen, moet hij per categorie een aanvraag indienen. Er hoeft daarentegen geen afzonderlijk dossier ingediend te worden per investeringsplaats.

Als de investering geplaatst kan worden onder één van de categorieën, wordt het attest ter beslissing voorgelegd aan de bevoegde Vlaamse minister. Na een positieve beslissing wordt het attest aan de belastingplichtige toegezonden.

De te ondernemen stappen. Deze belastingplichtige moet op zijn beurt het attest indienen samen met de belastingaangifte voor de periode waarin de investeringen zijn gedaan. Wanneer dit niet meer mogelijk is, moet het attest aan de Administratie der Directe Belastingen worden bezorgd binnen de 30 dagen vanaf de dag waarop het attest is afgeleverd.

De beslissing van de minister en een mogelijke aflevering van het attest volgt binnen een termijn van zes maanden.

Het feit dat de Vlaamse minister het attest aflevert, waarborgt niet dat de fiscale aftrek werkelijk zal worden toegekend. De aanvraag voor investeringsaftrek moet worden ingediend bij het ministerie van Financiën dat op zijn beurt zal vaststellen of de eigenlijke fiscale voorwaarden, zoals voorzien in het WIB, werden nageleefd.

Om de echtheid van de investeringen en de overeenkomst met de categorieën vast te stellen, is het noodzakelijk dat de aanvraag vergezeld is van bewijsdocumenten en alle elementen die het mogelijk moeten maken het juiste bedrag en de waarde van de investeringen te bepalen. Het is op basis van de facturen (bedragen exclusief btw) dat het bedrag op het attest wordt vastgesteld.

Bij de aanvraag dient dus in ieder geval te worden gevoegd:

• een gedetailleerde technische beschrijving van de investeringen, met de nadruk op de energiebesparende aspecten;
• een gemotiveerde raming van de totale jaarlijkse energiebesparingen die met de investeringen worden gerealiseerd;
• een overzichtelijke lijst van de ingediende facturen;
• de afschriften van de facturen ( voor eensluidend verklaard door de aanvrager);
• indien van toepassing, een uittreksels uit de boekhouding voor wat betreft eigen loonkosten.

Let op! Lees aandachtig de informatiebrochure van de Vlaamse Overheid om de aandachtspunten in rekening te kunnen brengen. Op die manier kan u een negatieve beslissing inzake uw attestaanvraag vermijden.

Praktisch. De aanvraag gebeurt in twee fasen. Vooreerst dient een elektronisch aanvraag te worden ingediend via de website. Vervolgens moet een verklaring naar waarheid worden ondertekend en worden opgestuurd samen met de facturen.

Na de elektronische indiening krijgt de aanvrager een bevestiging van de ingediende elektronische aanvraag via e-mail. Dit document geldt als bewijs van de definitieve indiening. Dit document bevat eveneens een verklaring naar waarheid. Deze verklaring dient samen met de facturen en de eventuele bijkomende inlichtingen binnen de maand te worden opgestuurd.

Samengevat dienen binnen de maand na het elektronisch indienen van de aanvraag de volgende gegevens te worden doorgestuurd:

• de ondertekende verklaring naar waarheid;
• indien nodig, een toelichting van het project, aanvullend op de technische beschrijving, geformuleerd bij de elektronische aanvraag;
• een berekening van de procentuele energiebesparing, zoals aangegeven bij de elektronische aanvraag voor investeringen in de categorieën 2, 3b, 8b en 9b;
• een verduidelijking en verantwoording van de uitgaven die in aanmerking komen voor de verhoogde investeringsaftrek:
  • voor kleinere projecten (tot max 20 facturen): kopie van de facturen
  • voor grotere projecten (vanaf 21 facturen) is het mogelijk de uitgaven te verantwoorden via een gedetailleerde Excel-tabel.

Bronnen
WIB ‘92
KB WIB ’92.
Website Vlaamse Overheid: http://www.energiesparen.be/verhoogdeinvesteringsaftrek
Aanvraag verhoogde investeringsaftrek: http://www.energiesparen.be/verhoogdeinvesteringsaftrek/aanvraag

[1] Art. 68 t.e.m. 77 WIB ’92.
[2] Art. 69, §1, eerste lid, 2°, c) WIB ’92.
[3] Art. 49, §1, KB WIB ‘92.
[4] Art. 47 KB WIB ‘92.
[5] Art. 49, §2, eerste streepje, KB WIB ‘92.
[6] Arrest N° F.15.0004.N van het Hof van Cassatie dd. 14.10.2016.
[7] Het agentschap is gesitueerd in het Ferrarisgebouw, Koning Albert II-laan 20, bus 17, 1000 Brussel. De instantie is bereikbaar via het telefoonnummer 02/553 46 00 en het e-mailadres investeringsaftrek@vea.be.