Wat met uw aandelen in uw BV onder het nieuwe wetboek vennootschappen en verenigingen?
- On 03/08/2021
De BV kent een waaier aan nieuwe mogelijkheden, door het nieuwe WVV. Dit ook op het vlak van aandelen. Zo kan u gebruik maken van verschillende soorten aandelen en wordt ook de aandeelhoudersovereenkomst een handig en in feite een essentieel instrument.
Doel. In deze uiteenzetting willen we de verschillende soorten aandelen gaan bekijken en ook gaan onderzoeken wat de mogelijkheden zijn met de nieuwe soorten aandelen. Verder gaan we ook bekijken of het interessant is deze nieuwe soorten aandelen al dan niet in de statuten of in een aandeelhoudersovereenkomst te gieten.
De BV is flexibel. Onder het nieuwe wetboek werden de verschillende soorten vennootschappen herleid naar 4 basisvormen, waaronder de BV. De grootste verandering voor de BV is het feit dat de vorm een pak flexibeler is dan de oude BVBA. Waar de BVBA vroeger zeer streng geregeld werd, heeft de BV een veel grotere vrijheid. De nieuwe regels vormen een vangnet, maar zijn vooral van aanvullend recht. Dit wil zeggen dat er een grote contractuele vrijheid bestaat.
De BV is kapitaalloos. Verder is de BV nu ook kapitaalloos en is er dus geen verplicht minimaal vaststaande inbreng meer. Hier staat tegenover dat een sterk financieel plan dient opgesteld te worden en dat de inbreng toereikend dient te zijn in het licht van de voorgenomen bedrijvigheid. Dit plan is inderdaad zeer belangrijk en dan vooral naar de bestuurdersaansprakelijkheid toe.
Bovendien heeft het nieuwe WVV een bijkomende toets ingelast, naast de netto-actieftest, namelijk de liquiditeitstest. Meer info kan u terugvinden in ons eerder artikel hierover.
Vrij overdraagbare aandelen. Een laatste belangrijke verandering zijn de verschillende soorten aandelen en hun overdraagbaarheid. Onder de oude regeling waren de aandelen niet vrij overdraagbaar en was steeds het akkoord van alle vennoten vereist, in bepaalde gevallen, alvorens de aandelen konden worden overgedragen. Vandaar ook de naam “besloten”.
Onder het nieuwe WVV heet de BV alsnog “Besloten Vennootschap”, al is dit eigenlijk een slecht gekozen naam. Als regel geldt nog steeds een akkoord van de vennoten, al is dit nu slechts van aanvullend recht. Wat wil zeggen dat u er contractueel van kan afwijken en dat de aandelen aldus vrij overdraagbaar zijn.
Soorten aandelen. Het WVV geeft de mogelijkheid om verschillende soorten aandelen te creëren. Elk van deze aandelen heeft dan ook zijn onderscheiden rechten. Verder kunnen er ook verschillende gevolgen aan deze aandelen gegeven worden, zoals daar zijn voorkooprechten, volgrechten en volgplichten. Wat betreft de rechten zullen we hier spreken over stemrechten en winstrechten. Wat betreft de stemrechten kan een bepaald aandeel bijvoorbeeld 20 stemrechten bevatten, waar een ander aandeel maar recht geeft op 1 stem. Dit maakt dat er ook een “golden share” kan gecreëerd worden. Dit aandeel heeft dan meer stemmen dan alle andere aandelen samen. Op deze manier kan u het zeggenschap onderscheiden van de eigendom.
Naast het stemrecht is het ook van belang het winstrecht te bespreken. Ook hierin kunnen verschillende aandelen worden gecreëerd. Zo kan een aandeel een groter winstdeel ontvangen dan een ander aandeel. Door deze mogelijkheden zal het bijvoorbeeld minder van belang zijn om vruchtgebruikconstructies op te zetten.
Aandeelhoudersovereenkomsten. Door de flexibelere opzet van de BV, zijn de aandeelhoudersovereenkomsten een nuttig middel gebleken wat betreft de aandelen, zeker wanneer we gaan vergelijken met de opname van de soorten aandelen in de statuten. Vooraleer we hier verder op in gaan, geven we u graag mee wat een aandeelhoudersovereenkomst precies is. Een aandeelhoudersovereenkomst omvat afspraken over het houden van aandelen, tussen partijen waarvan minstens één aandeelhouder is. De inhoud is uiteenlopend en ze hoeft niet per se de vorm van een formele aandeelhoudersovereenkomst aan te nemen. De aandeelhoudersovereenkomst is tot op heden niet wettelijk verplicht. Uit de praktijk blijkt dat de statutaire en wettelijke bepalingen onvoldoende concreet zijn en de wil van de aandeelhouders te weinig reflecteert. Zo zijn statuten vaak gestoeld op de minimale wettelijke verplichtingen.
Soorten aandelen in de aandeelhoudersoverkomst of in de statuten. Wanneer we verschillende aandelen zullen gaan creëren, dient dit opgenomen te worden in een akte. Dit kan zowel in een aandeelhoudersovereenkomst als in de statuten. Hieronder vergelijken we beide:
Aandeelhoudersovereenkomst | Statuten | |
Partijen | Minimum één aandeelhouder (enkel tegenstelbaar aan de partijen in de overeenkomst) | Enkel aandeelhouders, ook toekomstige (en dus tegenstelbaar aan hen allen) |
Geldigheidsduur | Tijdelijk | Duur van de vennootschap |
Discretie | Anoniem, tenzij beperkingen (zoals volgrecht, volgplicht en voorkooprecht). Indien beperkingen zijn opgelegd dienen deze ook in het aandelenregister worden opgenomen. | Dienen neergelegd te worden ter publicatie in het Belgisch Staatsblad en in het aandelenregister |
Flexibiliteit | Geen vormvereiste | Vormvereisten |
Wijzigingen | Unaniem | Met een bijzondere meerderheid |
Vaak worden afspraken zowel in de statuten als in een aandeelhoudersovereenkomst opgenomen.
Let op. De statuten dienen de minst strenge regels te bevatten, deze regels hebben namelijk voorrang op de aandeelhoudersovereenkomsten. Het feit dat stemrechten en winstrechten bijvoorbeeld kunnen worden opgenomen in aandeelhoudersovereenkomsten, geeft de aandeelhouders een grotere vrijheid, anonimiteit en een minder stringente administratie wanneer men deze wenst te wijzigen, aangezien een statutenwijziging dan niet vereist is.
Heeft u vragen rond de creatie van verschillende soorten aandelen, het opstellen van aandeelhoudersovereenkomsten of wenst u advies op maat? Contacteer ons op het nummer +32 9 223 31 54 of per mail studiedienst@refibo.be.