(Ver)kopen en niet weten hoeveel u exact zal ontvangen/betalen? Ontdek de wereld van de (ver)koop op lijfrente. Zowel de verkoper als de koper hebben kans op winst of verlies.

Definitie. Een verkoop op lijfrente is een “kanscontract” waarbij de koper levenslang of voor een maximale termijn een bepaalde rente (al dan niet geïndexeerd) betaalt aan de verkoper van een onroerend goed. De rente is verschuldigd tot het overlijden van de verkoper. Hoeveel de (ver)koopprijs uiteindelijk zal bedragen is dus afhankelijk van de onzekere gebeurtenis van het overlijden.

Het is wel gebruikelijk dat de koper reeds een gedeelte van de koopsom bij het verlijden van de akte betaalt en slechts het overige bedrag omgezet wordt in een lijfrente.

Kans. Zowel voor de verkoper als de koper moet er een kans bestaan op winst of verlies. Een (ver)koop op lijfrente kan met andere woorden nietig worden bevonden als slechts één van de partijen winst kan maken. Wanneer bijvoorbeeld de verkoper kort na een deal sterft en hij reeds bij het sluiten van de overeenkomst terminaal ziek was, kan een vraagteken worden geplaatst bij de kans op winst voor de verkoper. Uit de rechtspraak blijkt echter dat een (hoge) leeftijd niet bepalend is voor de kans op winst of verlies.

Modaliteiten. Zoals reeds aangehaald, is het voor de partijen mogelijk om verschillende bedingen in hun contract op te nemen.

Zo is het interessant om een maximale duurtijd te bepalen, een eventuele indexering van de lijfrente in te voeren en de verkoopprijs op te splitsen in een onmiddellijke betaling en een betaling op lijfrente.

Waarborg. De verkoper is na het sluiten van de verkoopovereenkomst geen eigenaar meer van het onroerend goed. Aangezien de betaling bestaat uit opeenvolgende opdrachten, is het mogelijk uit voorzorg voor wanbetaling een beding in de verkoopakte op te nemen dat de overeenkomst ontbonden wordt in het geval dat de koper zijn betalingen staakt.

Indien geen beding werd opgenomen in de overeenkomst, kan de verkoper bij wanbetaling van de koper het onroerend goed bij uitvoerend beslag laten verkopen. Op die manier kan hij zijn vordering laten gelden op de verkoopprijs.

Variant. Een variant op de (ver)koop op lijfrente van een volle eigendom is de (ver)koop op lijfrente van een naakte eigendom. Op deze manier behoudt de verkoper het vruchtgebruik op het onroerend goed. Zo kan de verkoper het goed blijven bewonen of verhuren. Er dient wel rekening gehouden te worden met een lagere verkoopprijs en het feit dat de onderhoudskosten ten laste van de verkoper blijven.

Waardebepaling. Bij het bepalen van de rente wordt er rekening gehouden met de leeftijd en het geslacht van de verkoper. Het onderscheid tussen man en vrouw bestaat omdat een vrouw gemiddeld hogere levensverwachtingen heeft.

Tip. Het kan nuttig blijken om u bij het bepalen van de rente professioneel te laten bijstaan. Een persoon met kennis ter zake kan u behoeden voor een te lage rente waardoor de verkoop als een verdoken schenking zou kunnen worden aanzien.

Doelgroep bij uitstek. De verkoop op lijfrente van een naakte eigendom is een interessante verkooptechniek voor oudere personen zonder erfgenamen. De verkoper ontvangt op deze manier een “extra pensioen” en hij/zij behoudt tevens het genot om in zijn huis te wonen.