Tot voor kort was een correct opgestelde factuur de eerste voorwaarde om btw-aftrek te verkrijgen. Het Europees Hof van Justitie versoepelde vanaf september 2016 deze vereiste. Vanaf nu is er al recht op btw-aftrek wanneer de materiële voorwaarden zijn vervuld.

Vroeger: conforme factuur vereist. Voorheen was de factuur een vereiste op zich dat correct moest nageleefd worden om recht op btw-aftrek te kunnen genieten [1].

Nu: materiële voorwaarden primeren. De factuur is volgens de recente uitspraken van het Europees Hof van Justitie slechts een middel om de voorwaarden tot btw-aftrek aan te tonen.

Het Hof beslist dat btw-aftrek moet worden toegestaan van zodra de materiële voorwaarden vervuld zijn. Uit de feiten moet voldoende blijken dat de goederen of diensten gebruikt worden voor een aan de btw onderworpen handeling. Bovendien moeten ze geleverd of gepresteerd worden door een andere btw-plichtige.

Verplichte factuurvermeldingen. Er wordt gesproken van een conforme factuur als ze de verplichte vermeldingen bevat.

Als eerste geldt de uitdrukkelijke vermelding van het woord “factuur”. Artikel 5 van het btw KB nr. 1 [2] somt alle andere vereiste factuurvermeldingen op:

• De datum van uitreiking en een volgnummer.
• De naam of maatschappelijke benaming van de leverancier, het volledige adres van zijn administratieve of maatschappelijke zetel en zijn ondernemingsnummer.
• De naam of maatschappelijke benaming van de medecontractant (klant), het volledige adres van zijn administratieve of maatschappelijke zetel en zijn ondernemingsnummer.
• (Indien van toepassing) Het adres en de hoedanigheid van de wettelijke vertegenwoordiger van de leverancier of de medecontractant in België. Dit is bijvoorbeeld van toepassing indien de leverancier of de klant zelf niet in België gevestigd is en wel een wettelijke vertegenwoordiger in België heeft.
• De datum van de levering van de goederen of de dienstverrichting of de datum van de incassering van de prijs of een deel ervan (voor zover die datum is vastgesteld én verschilt van de uitreikingsdatum van de factuur). Wanneer de datum van levering niet op de factuur vermeld staat, wordt verondersteld dat de levering doorging op de datum van de uitreiking van de factuur.
• De gegevens die nodig zijn om de handeling te determineren en om het tarief van de verschuldigde belasting vast te stellen. Met andere woorden: de gebruikelijke benaming van de geleverde goederen of gepresteerde diensten, hun hoeveelheid en het voorwerp van de diensten.
• Specifieke vereisten wanneer het de levering van nieuwe of tweedehandse vervoermiddelen betreft (vermelding van merk, model, jaartal, cilinderinhoud, motorsterkte, etc.).
• Voor elk tarief of elke vrijstelling de eenheidsprijs exclusief belasting (maatstaf van heffing). De eventuele vooruit-betalingskortingen en prijskortingen (restorno’s en disconto’s) indien deze niet in de eenheidsprijs zijn begrepen.
• De tarieven van de verschuldigde belasting en het totaalbedrag van deze belasting. De verschuldigde btw moet zowel in procent (btw-voet) als in euro vermeld worden. De betreffende bepaling krachtens dewelke een vrijstelling of een afwijking van belasting wordt gegenereerd.
• Een verwijzing naar het vroeger uitgereikte stuk (of stukken) indien voor dezelfde handeling meerdere facturen of stukken worden opgesteld.
• Ieder bedrag mag in gelijk welke munt worden opgenomen. Maar het totaalbedrag van de btw moet ook steeds in euro vermeld worden.

Bijkomend is het aangeraden volgende (niet-verplichte) zaken op te nemen:

• de betalingstermijn;
• de vervaldatum van de factuur;
• het “International Bank Account Number” (IBAN);
• de “Bank Identificatie Code” (BIC);
• de algemene voorwaarden.

Recht op btw-aftrek zonder conforme factuur? “Wanneer de belastingdienst over de nodige gegevens beschikt om vast te stellen dat is voldaan aan de materiële voorwaarden, mag hij voor het recht van de belastingplichtige op aftrek van die belasting geen nadere voorwaarden stellen die tot gevolg kunnen hebben dat de uitoefening van het recht wordt verhinderd.” [3]

Met andere woorden, elk element dat een btw-plichtige kan aanhalen om zijn recht op aftrek te staven, zou in principe moeten worden aanvaard.

Let op! Het recht op btw-aftrek kan enkel worden uitgeoefend als er een factuur wordt ontvangen. Of deze factuur al dan niet conform is, is bijzaak.

Correctie niet-conforme factuur? Volgens het Hof kunnen facturen worden ingeboekt en nadien worden gecorrigeerd. De verbetering kan doorgevoerd worden door een document dat de oorspronkelijke factuur aanvult of verbetert. De correctie werkt terug tot op de datum van de uitreiking van de oorspronkelijke factuur. Bijgevolg heeft de btw-plichtige recht op btw-aftrek vanaf het uitreiken van de oorspronkelijke, al dan niet, conforme factuur.

Let op! In België is het wel gebruikelijk dat er na een aankondiging van een controle door de fiscus geen correcties meer kunnen plaatsvinden. Als er toch nog correcties gebeuren, kan de fiscus een boete opleggen. Een geldboete kan enkel worden vermeden als de schuldenaar zijn toestand rechtzet voor de tussenkomst van de fiscus.

Besluit. De fiscus kan het recht op btw-aftrek niet meer weigeren enkel omwille van het feit dat een factuur niet conform de vereiste van de wet is. Het recht op btw-aftrek kan enkel nog worden geweigerd als de btw-plichtige te kwader trouw is.

Bronnen
Boek 8 Meer dan Cijfers en Letters: Fit aan de start op elke leeftijd.
[1] Facturatierichtlijn 2001/115/EG.
[2] En art. 226 btw-richtlijn.
[3] HvJ 15 september 2016, C-516/14, Barlis.