Vrije bewijsvoering als standaard bij ondernemers en particulieren

Ondernemen kan al eens tot oneindigheid leiden met een contractpartij. Het komt er dan op aan om zo goed als mogelijk uw standpunten te bewijzen. Boek 8 van het nieuwe burgerlijk wetboek, dat dit najaar in werking zal treden, wijzigt bepaalde bewijsregels. Wij zetten de gewijzigde bewijsregels even op een rijtje.

Huidige regeling. Op 1 november 2018 werd het bewijsrecht tussen en tegen ondernemingen al aanzienlijk hervormd door de invoering van het tijdelijke artikel 1348bis BW. Dit artikel veronderstelde dat het bewijs met alle middelen van recht kon worden geleverd.

Op 1 november 2020 wordt dit artikel vervangen door boek 8 (“bewijs”) van het nieuwe burgerlijk wetboek. Dit boek neemt het bestaande bewijsrecht over en voert enkele nieuwigheden in.

Toepassingsgebied nieuw recht. De nieuwe regels gelden zowel tussen ondernemingen onderling, tussen ondernemingen en particulieren en particulieren onderling. Echter, de bewijsregels tussen of tegen ondernemingen kunnen afwijken van deze ten aanzien van particulieren.

Hoe kan het bewijs worden geleverd? Ondertekende geschriften en facturen kunnen steeds als bewijselementen worden voorgelegd. Echter, omwille van de uitbreiding van de bewijsregels kunnen deze afhankelijk van de tegenpartij van belang afnemen.

1. Een ondertekend geschrift

Bewijs tegen particulier. Een goed opgesteld en ondertekend geschrift kan veel bewijsproblemen vermijden. Toch is het niet vereist dat elke rechtshandeling kan bewezen worden door een ondertekend geschrift. Rechtshandelingen die betrekking hebben op een som of een waarde die lager ligt dan € 375 kunnen worden bewezen met alle middelen van het recht. Getuigen, vermoedens, whatsappberichten, sms’en, e-mails, etc. Ze kunnen allemaal worden aangebracht als bewijs.

Met de invoering van boek 8 zal de grens van € 375 worden opgetrokken naar € 3.500. De vrije bewijsvoering zal dus de standaard worden.

Bewijs tegen onderneming.Het bewijs kan nu al steeds met alle middelen van het recht gegeven worden. Er geldt in deze gevallen geen grens en dit zal ook niet veranderen

1. Factuur

Bewijs tegen particulier.In het toekomstige recht wordt uitdrukkelijk opgenomen dat het gebrek aan betwisting van een factuur door een particulier niet kan worden beschouwd als de aanvaarding van die factuur. Er dient sprake te zijn van een uitdrukkelijke of stilzwijgende aanvaarding.

Dit laatste is onder andere het geval wanneer de particulier de factuur betaalt zonder voorbehoud. Het is niet omdat de factuur wordt aanvaard dat de rechtshandeling daardoor ook wordt bewezen. Als een particulier maandelijks een bedrag betaalt aan een onderneming dan is hierdoor de overeenkomst tussen de onderneming en de particulier nog niet automatisch bewezen.

De aanvaarding houdt slechts een feitelijk vermoeden in. Het is aan de rechter om te bepalen of er uit de aanvaarding van de factuur kan worden afgeleid dat er tussen beiden een overeenkomst bestaat. Hij heeft de mogelijkheid om dit te beslissen, maar is hier niet toe verplicht. De particulier zal steeds de mogelijkheid hebben om dit vermoeden te weerleggen.

Tip! Voor belangrijke rechtshandelingen is het aangewezen om een overeenkomst af te sluiten. Zo worden discussies over het bestaan ervan vermeden.

Bewijs tegen onderneming.Het huidige recht bepaalt reeds dat een (door de onderneming) aanvaarde factuur het bewijs van de overeenkomst oplevert tegen de onderneming. In de rechtspraak wordt reeds aanvaard dat uit het niet tijdig protesteren van een factuur de aanvaarding kan worden afgeleid.

Dit wordt nu ook uitdrukkelijk opgenomen in het toekomstige recht. Uiteraard heeft de onderneming steeds de mogelijkheid om het tegenbewijs te leveren.  

Voorkomen is beter dan genezen. Hoewel de vrije bewijsvoering de standaard wordt, kan een goed opgestelde overeenkomst heel wat problemen vermijden.

Meer info. Refibo bv helpt u graag bij het opstellen of nalezen van overeenkomsten zodat u (toekomstige) kosten en zorgen kan besparen.

Contacteer ons gerust telefonisch op het nummer +32 (0) 9 223 31 54 of per e-mail op : studiedienst@refibo.be.