De oprichtersaansprakelijkheid doorgetrokken naar de accountant
- On 28/11/2022
Het opstellen van een financieel plan is niet enkel een logische stap bij de oprichting van een vennootschap maar is ook bij bepaalde vennootschapsvormen wettelijk verplicht. Nagaan wat de haalbaarheid is en welk het noodzakelijke aanvangsvermogen nodig is om de activiteiten uit te voeren is hierbij het doel. Een accountant kan hierbij de ideale sparring partner zijn, dat dit evenwel een intensieve en belangrijke opdracht voor hem is bewijst de rechtspraak. Ter illustratie blikken wij hiervoor terug naar een opmerkelijk vonnis dat op 18 oktober 2021 werd uitgesproken door de ondernemingsrechtbank Gent (afdeling Dendermonde).
De verantwoordelijkheid bij aanvang van het Financieel plan
Op 18 oktober 2021 heeft de ondernemingsrechtbank van Gent (afdeling Dendermonde) een accountantskantoor veroordeeld ten belope van de helft van de oprichtersaansprakelijkheid voor het niet nakomen van haar adviesplicht.
Het accountantskantoor was aangesteld door een startende vennootschap als dienstverlener bij de opmaak van het financieel plan. Niet alleen houdt een financieel plan de levensvatbaarheid tegen het licht maar het is ook een verplicht onderdeel bij de oprichting van een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (een BV, CV of NV). Het financieel plan is tenslotte het sleutelstuk voor de rechter om de oprichtersaansprakelijkheid te beoordelen. De oprichtersaansprakelijkheid stelt dat wanneer een vennootschap binnen drie jaar na oprichting failliet gaat, de oprichters hoofdelijk aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de verbintenissen.
Ontoereikend aanvangsvermogen
De vennootschap in kwestie werd binnen het tweede boekjaar na oprichting failliet verklaard en liet een schuldenberg achter van €229.358,11. Uit een grondige analyse van het financieel plan kwam al snel aan het licht dat het aanvangsvermogen ontoereikend was om het voorwerp van de vennootschap op duurzame wijze te ondersteunen. Onder andere de liquiditeitsratio (het aantal vorderingen op korte termijn tegenover de schulden op korte termijn) scoorde behoorlijk ondermaats.
Waar het doorgaans gebruikelijk is om een liquiditeitsratio van 1 te hebben stond er slechts een score van 0,48 opgenomen in het financieel plan. Ook in de vooruitzichten voor de volgende twee jaar zou de liquiditeit niet verbeteren. Vervolgens kregen de oprichters van de vennootschap een vordering opgelegd van de ondernemingsrechtbank ten belope van €100.000.
Doorgetrokken naar de cijferberoeper
De oprichters van de vennootschap dienden een vordering in vrijwaring in tegen het externe accountantskantoor vanwege het niet nakomen van haar adviesplicht.
Als tegenreactie op de vordering in vrijwaring tracht het accountantskantoor via haar exoneratiebeding de aansprakelijkheid van zich af te schuiven. Concreet stelt het exoneratiebeding dat de dienstverlener (het accountantskantoor) niet aansprakelijk gesteld kan worden voor schade, rechtstreeks of onrechtstreeks veroorzaakt ten gevolge van door de oprichters bezorgde foutieve en/of onvolledige informatie.
Een belangrijk detail is dat het exoneratiebeding hier spreekt van ‘foutieve en/of onvolledige informatie bezorgt door de oprichters’. Aangezien de oprichters wel correct waren in de informatie die zij doorgegeven hebben kon het exoneratiebeding geen bescherming bieden voor het accountantskantoor. Dit gegeven was vervolgens de aanleiding voor de rechtbank om het accountantskantoor in vrijwaring te veroordelen tot de helft van de oprichtersaansprakelijkheid, voor een bedrag van €50.000.
De rechtbank van Gent (afdeling Dendermonde) oordeelde dat ‘Een beroepsoefenaar van een cijferberoep op basis van de informatie die hij verkrijgt een financieel plan opstelt waaruit blijkt dat er financiële moeilijkheden te vrezen zijn op korte termijn, hij de plicht heeft het advies te geven om met een dergelijk financieel plan de vennootschap niet op te richten, of vooraleer deze op te richten bijkomende middelen ter externe financiering te zoeken’.
Om stil bij te staan:
Indien u aanklopt bij een erkend cijferberoeper die in dezelfde omstandigheden verantwoordelijk is voor het opmaken van een financieel plan, dan is deze eveneens verantwoordelijk om u daarbij behoorlijk te adviseren en informeren. Een erkend cijferberoeper hanteert een kwaliteitsstandaard inzake proactief advies, volgens de regels van de kunst en beschikt over de nodige soft-skills om transparant terug te koppelen met de cliënt.
Hebt u vragen over de opmaak van uw financieel plan? Onze experten slaan samen met u de handen in elkaar om uw ondernemerschap te ondersteunen. Contacteer ons via mail op studiedienst@refibo.be of telefonisch op 09/223.31.54.
